Over kunst in beweging
Ontstaan Kunst in Beweging
Kunst in beweging kent een bijzondere oorsprong. Sinds maart 2020 sloeg het coronavirus om zich heen. Een onbekende en onwerkelijke situatie voor iedereen in Nederland. Met de lockdown gingen ook de woon- en zorgcentra in Deventer op slot. Bewoners moesten in hun kamers blijven, personeel mocht onder strikte voorwaarden naar binnen en bezoek was uit den boze. De woon- en zorgcentra werden vervolgens hard geraakt door het virus. In Deventer ontstonden tal van creatieve initiatieven om bewoners van de verschillende woon- en zorgcentra een hart onder de riem te steken. Van goedwillende amateurkunstenaars tot gepassioneerde professionele musici; Ze trokken massaal langs de balkons van de huizen. Kunstcircuit signaleerde deze razendsnelle ontwikkeling en zag ook de tijdelijkheid van deze initiatieven. Veel amateurs vonden het na een aantal keer spelen wel weer genoeg en veel professionals zagen door de crisis hun eigen inkomsten drastisch verminderen en moesten in de overlevingsmodus.
Kunstcircuit spoorde in korte tijd in samenwerking met BRUT alle professionals en initiatiefnemers op, om sterk verenigd kwalitatief goede optredens bij de verschillende woon- en zorgcentra voor langere tijd te waarborgen. Onder de noemer van de Balkonbeweging werd vanaf dat moment contact gezocht met de zorgaanbieders. Optredens werden centraal ingepland en de artiesten ontvingen een vergoeding per optreden, die werd betaald uit kleine lokale en provinciale fondsen, de activiteitenbudgetten van de woon- en zorgcentra en een crowdfunding. Binnen een jaar organiseerde de Balkonbeweging ruim 250 optredens bij 13 woon- en zorgcentra van vier verschillende zorgaanbieders.
In korte tijd ontstond er een sterk en efficiënt uitvoerend netwerk.
Het vervolg
Nu de maatregelen versoepelen, de huizen weer open zijn en de bewoners de afgelopen maanden ontroerd en verwonderd zijn geraakt door diverse optredens, heeft dit bijzondere netwerk de gezamenlijke missie om de volgende stap te maken en kunst en cultuur vanuit de stad op structurele basis de woon- en zorgcentra in te brengen, zodat de bewoners op een laagdrempelige manier van kunst en cultuur kunnen blijven genieten.
Alle partijen onderschrijven dat bezig zijn met kunst en kunstbeoefening het welzijn van ouderen bevordert, het talent ontwikkelt en eigenwaarde versterkt. Kunst en cultuurparticipatie brengt de ouderen in contact met anderen en maakt mensen onderdeel van een sociaal netwerk.
Hoe
Binnen Kunst in beweging is er een stappenplan ontwikkeld waarbinnen in drie pijlers van kennismaken en onderzoeken, naar het ontwikkelen en inbedden van passend en beklijvend aanbod toe wordt gewerkt.
Met de subsidie van het Fonds Cultuurparticipatie creëren de samenwerkende partijen een heldere en efficiënte infrastructuur van vraag en aanbod, waarbinnen culturele organisaties en kunstenaars stapsgewijs een passend en kwalitatief aanbod ontwikkelen en presenteren aan de woon- zorgcentra.
De pijlers
Pijler 1: Onderzoek
Binnen pijler 1 zetten we de optredens, zoals we die verzorgden binnen de Balkon Beweging voort. Met een line-up van professionele artiesten brengen we kunst en cultuur naar de woon-zorgcentra. Dit doen wij niet alleen om ontroering en vermaak te brengen, maar juist ook om onderzoek te doen. Hoe we dit doen? We verspreiden bouwplaten van vouwvliegtuigjes door de woon-zorgcentra. Op deze vouwplaten staan vragen over de culturele en kunstzinnige interesses van de bewoners. De vragen gaan over vroeger en nu. Deze vliegtuigjes kunnen de bewoners tijdens de optredens in de woon-zorgcentra naar onze artiesten werpen. Zij verzamelen deze vliegtuigjes en zo krijgen wij een helder beeld van wat er speelt, waar de behoeftes liggen en hoe wij kunst en cultuur nog meer op maat kunnen maken.
Pijler 2: Ontwikkeling
Leuk zo’n onderzoek. Maar doen we er ook wat mee? Ja. Natuurlijk! Met de resultaten van het onderzoek krijgen we een helder beeld van wat er speelt en wat de behoeftes zijn. Op basis van deze behoefte nodigen we 7 Deventer cultuuraanbieders uit om samen met ons specifiek aanbod voor de bewoners van woon-zorghuizen te ontwikkelen. Dit doen zij in een traject, waarbij Fit Art samen met cultuuraanbieders aan de slag gaat om passend aanbod te ontwikkelen.
Try outs met de doelgroep
Binnen het ontwikkelingstraject willen de samenwerkingspartners zo’n hoog mogelijk kwaliteit behalen. Maar wat is kwaliteit? Dat laten we de doelgroep zelf bepalen. Met een toetsingscommissie van afgevaardigden uit alle woon- en zorgcentra wordt er een toetsingscriterium ontwikkeld waarmee wordt beoordeeld of het aanbod aansluit op de belevingswereld van de bewoners van woon- en zorginstellingen. De commissie bezoekt uitvoeringen/optredens of repetities om aanbod te beoordelen. Ook nemen zij deel aan een van de ontwikkelsessies. De commissie brengt advies uit over de activiteit, voorstelling of andere culturele uiting. Is de commissie tevreden? Dan kan het aanbod op deze website.
Pijler 3: De kunstresidentie
Tijdens de Kunstresidentie koppelen we één of meerdere kunstenaars en/of muzikanten aan een woon- en zorginstelling om een week of weekend te resideren. De kunstenaar gaat voor deze periode aan het werk met nieuw materiaal, in een nieuwe, ongewone omgeving, en met nieuwe, ongewone sociale interacties. In co-creatie met de bewoners werkt de kunstenaar aan een beeldende uiting, nieuwe muziek of een voorstelling. De kunstenaar en/of artiest betrekt hiervoor in een kamer bij de desbetreffende woon-zorglocatie.
Door actief in gesprek te gaan met de mensen in de herfst van hun leven ontdekken de kunstenaars hopelijk nieuwe invalshoeken, verschillende perspectieven op het leven en de wereld en kunnen ze hun eigen kijk op dit alles reflecteren op en met de bewoners. De geschiedenis en de verhalen van de bewoners dienen ter inspiratie voor nieuw materiaal, en de kunstenaar put uit de kennis en kunde van bewoners op artistiek vlak (bijvoorbeeld door oud-muzikanten of schrijvers), een beeldend werk of bijvoorbeeld een live-registratie van een uitvoering.
Wie
Mede mogelijk gemaakt door
Kunst in beweging is tot stand gekomen met een bijdrage van het Fonds cultuurparticipatie, binnen de regeling Samen Cultuurmaken.
Deze regeling stimuleert verbinding en samenwerking tussen de kunstsector en het sociaal domein bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Daarnaast dragen de samenwerkingspartners substantieel bij.